काठमाडौं । नेपालगञ्जबाट काठमाडौं आउँदै गरेको बस गत शुक्रबार आधारातमा दाङको भालुवाङनजिकै राप्ती पुलबाट नदीमा खस्यो। बसमा सवार ३६ जनामध्ये तीन भारतीय नागरिकसहित १२ जनाले ज्यान गुमाए भने २४ घाइते भए ।
त्यसको २४ घण्टा नबित्दै काठमाडौँको चन्द्रागिरिमा कार दुर्घटना हुँदा ५ जनाले ज्यान गुमाए । उता बागलुङमा जीपको ब्रेक फेल भएर दुर्घटना हुँदा दुई जनाको मृत्यु भयो । राप्ती दुर्घटनाको कारणबारे प्रहरीको प्रष्ट निष्कर्ष छ– चालकको लापरबाही । त्यस्तै, चन्द्रागिरि दुर्घटनामा सडक र बागलुङ दुर्घटनामा सवारी साधन नै दुर्घटनाका कारण हुन् भन्नेसमेत प्रष्टै छ ।तर,राप्ती दुर्घटनामा चालकलाई समातेर जेल हाल्ने तयारीमा रहेको प्रहरी चन्द्रागिरि र बागलुङ दुर्घटनामा भने केही गर्न सक्ने अवस्थामा छैन, किनकि दुवै दुर्घटनामा चालक आफैँ रहेनन् ।
दुर्घटनामा चालकलाई दोषी भेट्दा कानूनी दण्ड गर्ने सरकार सडक निर्माण र कमजोर सवारीसाधनका कारण भएका दुर्घटनालाई भने नजरअन्दाज गर्छ । यसपटक २४ घण्टाको अवधिभित्रै दुर्घटनामा १९ जनाको मृत्यु हुँदा सिंगो देश भावविह्वल बन्यो । तर, यी नै सडक र सवारी व्यवस्थापनमा चुकेको सरकार र चालकबाट भएका लापरबाहीकै कारण औसतमा दैनिक ७ जनाको मृत्यु भइरहेको तथ्यतर्फ कसैको ध्यान गएको छैन ।
सडक दुर्घटनामा परी पछिल्लो २९ महिनामा देशभर ६ हजार १६७ जनाको मृत्यु भएको छ । यो अवधिमा २४ हजार ५३७ वटा दुर्घटना भएका छन् भने ती दुर्घटनामा ९३ हजार ८०३ वटा सवारीसाधन परेका छन् । ती दुर्घटनामा १५ हजार ७७१ जना गम्भीर घाइते भएका थिए भने ६१ हजार ३०१ जना घाइते भएका थिए । दुर्घटनामा परी ३३५ वटा चौपायाले ज्यान गुमाए ।
यो तथ्यांक केलाउँदा औसतमा दैनिक करिब ७० वटा दुर्घटना हुन्छन् भने ती दुर्घटनामा परी औसतमा दैनिक ७ जनाको ज्यान गुमिरहेको छ । नेपाल प्रहरीका अनुसार हरेक दिन औसतमा १०७ वटा सवारी साधन दुर्घटनामा पर्छन्।
प्रहरीकै अनुसार यो मानवीय क्षति अन्य प्राकृतिक विपत्तिबाट भएकोभन्दा दोब्बर बढी हो। तर दुर्घटनाको यस्तो भयावह अवस्था हुँदा पनि नियमन र न्यूनीकरणका लागि सरकारले ठोस् कदम चालेको छैन।
प्रहरी प्रधान कार्यालयका निमित्त प्रवक्ता दानबहादुर कार्कीका अनुसार चालु आर्थिक वर्षको मंसिर मसान्तसम्म मात्रै १० हजार ७४५ वटा दुर्घटना भएका छन् । ती दुर्घटनामा १७ हजार ३२ वटा सवारी साधन परेका छन् भने ९१६ जनाको ज्यान गुमेको छ । २ हजार ७५१ जना गम्भीर घाइते भएका छन् ।
प्रहरीका अनुसार यस्ता दुर्घटनामध्ये ७० प्रतिशतभन्दा बढीमा चालकको लापरबाही प्रमुख कारण हो। प्रहरीको विश्लेषण भन्छ– चालक र यात्रुको लापरबाही, तीब्र गति, मदिरा सेवन, यान्त्रिक गढबडी, ओभरलोड र गलत ओभरटेकका कारण दुर्घटनाको दर बढ्दो छ। सरोकारवालाले भने सरकारको कमजोरीका कारण दुर्घटना बढेको बताउने गरेका छन् ।
गत शनिबार चन्द्रागिरिमा भएको दुर्घटनामा दुर्घटनाको कारण सडकको अव्यवस्थ भएको भन्दै विरोध भइरहेको छ। विभिन्न राजनीतिक दल र सरोकारवालाले सरकारले सडक निर्माण, यातायात व्यवस्थापन र सञ्चालनमा लापरबाही गरेको भन्दै बढ्दो दुर्घटनाको कारणबारे छानविनको माग गरेका छन् ।
नेपाली कांग्रेसले दुर्घटनाकै दिन बढ्दो दुर्घटनाबारे छानविन समिति गठन गर्न माग गरेको थियो भने राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टीले मंगलबार भौतिक पूर्वाधार तथा यातायातमन्त्री प्रकाश ज्वालालाई भेटेरै त्यसबारे ध्यानाकर्षण गराएको थियो ।
नेपाल यातायात व्यवसायी राष्ट्रिय महासंघका महासचिव डेकनाथ गौतमले आफूहरूले पनि बढ्दो दुर्घटनाका विषयमा सरकार जिम्मेवार बन्नुपर्ने माग गरेको बताए। ‘दुर्घटना कम गर्न पटक–पटक पहल भएको छ, आवाज पनि उठेको छ,’ उनले भने, ‘तर सरकारले सुन्दैन। हामीले पनि बढ्दो दुर्घटनाबारे अध्ययन र नियन्त्रणका लागि कार्यदल बनाएर काम गर्न माग गरिरहेका छौँ ।’
क्याटेगोरी : समाचारट्याग : #दुर्घटना,
#मृत्यु
